Wiedzieliśmy już, że warstwa ozonowa w górnych warstwach atmosfery Ziemi odgrywa kluczową rolę w blokowaniu szkodliwego promieniowania ultrafioletowego Słońca. Teraz jednak najnowsze badania pokazują, że jej znaczenie dla temperatury powierzchni Ziemi jest znacznie większe, niż dotychczas przypuszczano. Bez warstwy ozonowej nasza planeta byłaby o 3,5 kelwina zimniejsza.

Dopiero ostatnie badanie opublikowane w czasopiśmie preprint arXiv zwróciło uwagę na rolę ozonu w kontekście klimatu Ziemi, która była od dawna pomijana przez większość modeli klimatycznych. Wynika z niego, że obecność ozonu wpływa na ocieplenie naszej temperatury powierzchni, podnosząc ją średnio o około 3,5 kelwina.

Naukowcy, aby zbadać wpływ warstwy ozonowej, posłużyli się zestawem modeli klimatycznych Ziemi. Zróżnicowali ilość ozonu w górnych warstwach atmosfery, co pozwoliło na obserwację dynamiki równowagi temperatury Ziemi. Wyniki badań są niepokojące - gdyby warstwa ozonowa zniknęła, czy to za sprawą człowieka, czy innych czynników, efekty dla naszego klimatu byłyby katastrofalne.

Najważniejszym skutkiem braku ozonu byłoby ochłodzenie górnych warstw stratosfery. Zimniejsze powietrze nie jest w stanie pomieścić dużej ilości wilgoci, co przekładałoby się na wysychanie stratosfery. A to z kolei miałoby bezpośredni wpływ na ogólny efekt cieplarniany na Ziemi, który zależy w dużej mierze od pary wodnej, jednego z najważniejszych gazów cieplarnianych.

Brak ozonu, a w konsekwencji ochłodzenie stratosfery, destabilizowałby również tę warstwę atmosfery, co utrudniałoby powstawanie chmur. Chmury zaczęłyby pojawiać się tylko na niższych i wyższych wysokościach. Dodatkowo, niektóre prądy strumieniowe wzrosłyby w pobliżu równika, podczas gdy inne osłabłyby w pobliżu biegunów. To wszystko miałoby poważne konsekwencje dla sezonowych wzorców pogodowych na całej Ziemi.

Badania pokazały też, że warstwa ozonowa nie zawsze istniała na Ziemi. Przed pojawieniem się życia w atmosferze praktycznie nie było ozonu, a dopiero w stosunkowo niedawnych czasach warstwa ozonowa ustabilizowała się do poziomu, jaki obserwujemy dzisiaj. Roli warstwy ozonowej nie można przecenić, zwłaszcza w kontekście jej zdolności do pochłaniania promieniowania ultrafioletowego, które jest przyczyną wielu chorób, w tym raka skóry.

Podsumowując, nowe badanie pokazało, jak kluczowa jest rola warstwy ozonowej w utrzymaniu temperatury powierzchni Ziemi. Jej zniknięcie mogłoby doprowadzić do katastrofalnych skutków dla klimatu na naszej planecie. Dlatego ochrona warstwy ozonowej jest jednym z najważniejszych zadań, przed którymi stoi dzisiejsza ludzkość.