Ostatnie prace badawcze przeprowadzone na terenach Wietnamu przez zespół naukowców z Uniwersytetu Kyushu oraz Wietnamskiego Narodowego Muzeum Przyrody ujawniły interesujące zjawiska w świecie os parazytoidów, które stanowią integralną część naszego ekosystemu. Badania te doprowadziły do identyfikacji szesnastu nieznanych dotąd gatunków Loboscelidia, które zalicza się do grupy os parazytoidów.

Ta znacząca odkrywcza liczba zwiększyła globalny rekord znanych gatunków o imponujących 30%. Co więcej, badacze zdołali po raz pierwszy zarejestrować unikatowe zachowanie pasożytnicze samicy Loboscelidia squamosa, która w warunkach kontrolowanych zainicjowała proces zakopania jaja gospodarza w ziemi.

Osy parazytoidalne, choć często niezauważane przez ludzi, desygnowane są jako kluczowe elementy w regulacji ekosystemu. Kontrastują one z bardziej znanymi ludziom osami myśliwskimi, takimi jak żółtobrzuchy, z ich charakterystycznymi czarno-żółtymi paskami i bolesnymi użądleniami. Osy parazytoidalne stanowią większość gatunków os i charakteryzują się znacznie mniejszymi rozmiarami, z długością ciała zazwyczaj oscylującą w granicach 2-5 mm.

Kierujący badaniami, profesor nadzwyczajny Toshiharu Mita z Wydziału Rolnictwa Uniwersytetu Kiusiu, zwrócił uwagę na pasożytniczy modus operandi os parazytoidów. Osy te składają swoje jaja w ciałach lub jajach innych owadów, co prowadzi do śmierci gospodarzy. Mimo ich ekologicznego znaczenia, wciąż wiele aspektów ich biologii i zachowania pozostaje nieznanych, szczególnie w kontekście rodzaju Loboscelidia. W omawianym badaniu po raz pierwszy zaobserwowano takie pasożytnicze zachowanie os parazytoidów.

W trakcie praktycznej części badania, naukowcy przeprowadzili eksploracje terenowe w sześciu różnych lokalizacjach na terenie Wietnamu, używając sieci i pułapek do chwytania tych miniaturowych istot. W jednym z eksperymentów udało się schwytać żywą samicę gatunku Loboscelidia squamosa, którą umieszczono w pojemniku z ziemią i jajem innego owada. Samica osy przebiła jajo gospodarza, złożyła w nim swoje jajo, a następnie zainicjowała proces poszukiwania miejsca do zakopania zarażonego jaja. Wykorzystując swoją głowę, wykopała dołek w ziemi, umieściła w nim jajo gospodarza, a następnie zasypała wejście ziemią.

Tak złożone zachowanie jest analogiczne do obserwowanych u innych gatunków os związanych z konstrukcją gniazd, co rzuca światło na ewolucyjne procesy, które mogły prowadzić do adaptacji takich unikatowych zachowań. Naukowcy spekulują, że dalsze badania nad osami Loboscelidia mogą dostarczyć wartościowych informacji na temat ewolucji tego typu zachowań u innych gatunków os, oraz może to również pomóc wyjaśnić wyjątkową, wyspecjalizowaną budowę głowy os z rodzaju Loboscelidia, która ułatwia im kopanie w glebie.

Przełomowe badania te ujawniły cenne informacje na temat biologii i zachowania os Loboscelidia, grupy, która pozostawała w dużej mierze niezbadana przez ponad 150 lat. Poszerzenie naszej wiedzy na temat tych enigmatycznych owadów pozwoli na głębsze zrozumienie ich roli w ekosystemie, co może otworzyć drzwi do nowych, fascynujących odkryć dotyczących ich ewolucyjnej historii oraz może również mieć znaczenie dla badań związanych z kontrolą szkodliwych organizmów w agrokulturze.