Naukowcy z Instytutu Skorupy Ziemi Syberyjskiego Oddziału Rosyjskiej Akademii Nauk oraz Instytutu Limnologicznego SB RAN dokonali niezwykłego odkrycia na dnie legendarnego jeziora Bajkał. Przy użyciu zdalnie sterowanych pojazdów podwodnych (ROV) zaobserwowali oni nowe wulkany błotne, które wskazują na aktywność uskoku Północnego Bajkału.

Odkrycie miało miejsce w kilku lokalizacjach - między przylądkami Malajów i Mierzeją Bolszajską oraz w Zatoce Goryachinskaya. Dno jeziora w tych rejonach różniło się znacząco od typowego, składającego się z głazów, kamieni i osadów mułu. Zamiast tego naukowcy natrafili na porowate gliny, które wyraźnie wyróżniały się spośród otoczenia.

Jak wyjaśnia dr Oksana Lunina, badaczka z IKI SB RAN, odkrycie tych wulkanów błotnych jest niezwykle istotne, ponieważ wskazuje na pęknięcia biegnące równolegle do uskoku Siewierobajkalskiego. Oznacza to, że uskok ten wciąż wykazuje aktywność tektoniczną.

"Zwykle dno jeziora Bajkał w pobliżu brzegu składa się z głazów i kamieni, a głębiej - z osadów mułu. Tutaj odkryto porowate gliny, które różniły się od zwykłego dna" - powiedziała Lunina.

Odkrycie nowych wulkanów błotnych na dnie jeziora Bajkał jest kolejnym dowodem na to, że ten unikatowy akwen kryje w sobie wiele geologicznych tajemnic. Naukowcy zapowiadają, że będą kontynuować badania w tym obszarze, aby lepiej zrozumieć dynamikę procesów tektonicznych zachodzących w tym regionie.

Jezioro Bajkał, znane jako "Święte Morze Syberii", to najgłębsze i najstarsze słodkowodne jezioro na świecie. Ze względu na swoje niezwykłe właściwości i bogactwo fauny i flory, jest ono obiektem intensywnych badań naukowych prowadzonych przez rosyjskich uczonych.

Wśród wielu roślin leczniczych, które od wieków znajdują zastosowanie w tradycyjnej medycynie, oset błogosławiony (Cnicus benedictus) wyróżnia się szczególnymi właściwościami. Niedawne odkrycia naukowców z Centrum Farmakologii Szpitala Uniwersyteckiego w Kolonii oraz Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Kolonii rzucają nowe światło na to niezwykłe zioło.

Badania prowadzone pod kierunkiem dr. Philippa Gobrechta i prof. dr. Dietmara Fischera wykazały, że aktywny składnik ostu, zwany Cnicin, posiada wyjątkowe zdolności stymulowania regeneracji nerwów. W modelach zwierzęcych oraz w komórkach ludzkich naukowcy zaobserwowali znaczne przyspieszenie wzrostu aksonów (włókien nerwowych) pod wpływem Cnicinu.

Proces regeneracji uszkodzonych nerwów u ludzi i zwierząt z długimi aksonami może być niezwykle czasochłonny, a w wielu przypadkach nawet nieodwracalny. Aksony nie zawsze zdążają dotrzeć do miejsca przeznaczenia na czas, zanim nastąpi nieodwracalne uszkodzenie funkcji. Dlatego też odkrycie substancji, która może przyspieszyć ten proces, ma ogromne znaczenie kliniczne.

Wyniki badań przeprowadzonych na modelach zwierzęcych i komórkach ludzkich są niezwykle obiecujące. Codzienne podawanie Cnicinu myszom i szczurom skutkowało szybszym ustąpieniem paraliżu i neuropatii. Co więcej, Cnicin może być podawany doustnie, co stanowi ogromną zaletę w porównaniu do innych związków wymagających iniekcji.

Naukowcy podkreślają, że kluczowe znaczenie mają dalsze badania kliniczne na ludziach, ponieważ określenie właściwej dawki Cnicinu jest kluczowe dla uzyskania pożądanych efektów terapeutycznych. Zbyt niskie lub zbyt wysokie dawki mogą okazać się nieskuteczne.

Centrum Farmakologii Szpitala Uniwersyteckiego w Kolonii kontynuuje badania nad rozwojem leków, które mogłyby przywrócić uszkodzony układ nerwowy. Odkrycie regeneracyjnych właściwości Cnicinu stanowi nadzieję dla milionów ludzi cierpiących na różnego rodzaju neuropatie i urazy nerwów.

Oset błogosławiony, długo znany w tradycyjnej medycynie jako zioło wspierające układ trawienny, może okazać się prawdziwym cudem natury, oferując nowe możliwości leczenia schorzeń układu nerwowego. Dalsze badania i kliniczne testy z pewnością dostarczą nam więcej informacji na temat tego niezwykłego związku i jego potencjału terapeutycznego.

Termity, te niezwykłe owady znów zaskakują naukowców! Międzynarodowy zespół badaczy odkrył, w jaki sposób tysiące tych stworzeń koordynuje swoją pracę, aby zbudować imponujące kopce sięgające nawet kilku metrów wysokości.

Badacze śledzili populacje termitów Coptotermes gestroi, pochodzących z Azji Południowej, ale rozprzestrzeniających się na wschodnie wybrzeże USA. W eksperymentach na specjalnie przygotowanych arenach odkryli, że te małe owady nie polegają na chemicznym znakowaniu, tak jak czynią to ich dalecy kuzyni - mrówki. Zamiast tego, termity wykazują niezwykłą wrażliwość na wilgoć i krzywiznę powierzchni, na której budują swoje domy.

Okazuje się, że termity wolą przyczepiać swoje "cegły" - granulki gliny - w miejscach o największej krzywiźnie, na przykład na górnych końcach filarów lub w ostrych narożnikach ścian. Naukowcy sugerują, że jest to powiązane z ich wysoką wrażliwością na wilgoć. Miejsca o największej krzywiźnie to jednocześnie obszary o największym parowaniu wody, a zatem i najwyższej wilgotności - idealnej dla tych delikatnych owadów.

Co więcej, gdy termity dodają kolejne elementy konstrukcji, zmieniają one cały wzór parowania wody, skłaniając inne owady do budowania w nowych miejscach. W ten sposób, krok po kroku, powstają niezwykle złożone wielometrowe kopce termitów.

Badacze są pod wrażeniem, że tak prosty mechanizm - polegający na wrażliwości na wilgoć - pozwala tym małym owadom rozwiązywać tak złożony problem, jakim jest wznoszenie imponujących gniazd. Nic dziwnego, że termity od dawna fascynują naukowców i inspirują inżynierów do naśladowania ich niezwykłych zdolności.

Choć większość z nas skupia się na obserwowaniu i podziwianiu rozmiarów największych zwierząt na Ziemi, takich jak wieloryby czy słonie, równie fascynujące są te najmniejsze. Okazuje się, że tytuł najmniejszego zwierzęcia na świecie wciąż pozostaje kwestią otwartą i budzi sporo kontrowersji wśród naukowców. Przyjrzyjmy się bliżej tej intrygującej zagadce.

Według wielu badaczy, najmniejszymi znanymi zwierzętami na świecie są przedstawiciele grupy myksozoanów. Te jednokomórkowe mikroorganizmy, spokrewnione z meduzami, są tak małe, że niemal niewidoczne gołym okiem. Średnica ich komórek może wynosić zaledwie 20 mikrometrów - to około 100 razy mniej niż ziarnko piasku!

Myksozoany ewoluowały w kierunku niezwykle prostej formy, doskonale dostosowanej do ich pasożytniczego trybu życia. Większość gatunków wytwarza zarodniki, które infekują żywicieli - zarówno kręgowce, jak ryby, jak i bezkręgowce, takie jak pierścienice. Choć niektóre myksozoany powodują choroby u swoich ofiar, wiele z nich jest zupełnie nieszkodliwych. 

To właśnie ta nieszkodliwość oraz mikroskopijne rozmiary sprawiają, że te niewielkie stworzenia są często pomijane i niedoceniane przez naukowców. Tymczasem na całym świecie występuje ich tysiące gatunków, a ich różnorodność wciąż czeka na dokładne zbadanie. Choć myksozoany uchodzą za najmniejsze znane zwierzęta, mają oni kilku poważnych konkurentów w kategorii "najmniejszych ssaków". Tutaj prym wiodą dwie niewielkie istoty - ryjówka karłowata oraz nietoperz wieprzowy.

Ryjówka karłowata to niewielki ssak z rodziny ryjówkowatych, zamieszkujący tereny Azji Południowej. Długość jej ciała wynosi zaledwie 3,5-5 cm, co czyni ją jednym z najmniejszych ssaków na świecie. Te niezwykle drobne stworzonka ważą przeciętnie tylko 2-3 gramy. Z kolei nietoperz wieprzowy, występujący w Azji Południowo-Wschodniej, mierzy od 2,9 do 3,3 cm długości ciała. Jest to prawdopodobnie najmniejszy ssak latający na naszej planecie. Mimo swoich mikroskopijnych rozmiarów, potrafi on sprawnie latać i polować na owady.

Choć ssaki mogą wydawać się najmniejszymi kręgowcami, w tej kategorii prym wiodą miniaturowe żaby. Są to prawdziwe rekordziści wśród zwierząt kręgowych. Jednym z najmniejszych znanych przedstawicieli tej grupy jest żaba Paedophryne amauensis, odkryta w 2012 roku w Papui-Nowej Gwinei. Dorosłe osobniki tego gatunku mierzą zaledwie 7,7 mm długości, co czyni je jednymi z najmniejszych kręgowców na świecie. Co ciekawe, te miniaturowe żabki potrafią wydawać głośne odgłosy, które mogą być słyszalne dla ludzkiego ucha.

Innym rekordzistą jest żaba Paedophryne dekot, również z Papui-Nowej Gwinei. Jej długość ciała wynosi zaledwie 8,5 mm, co czyni ją jednym z najmniejszych znanych kręgowców. Te niewielkie stworzenia żyją w ściółce leśnej, gdzie trudno je dostrzec gołym okiem.

Choć myksozoany, ryjówki karłowate, nietoperze wieprzowe oraz miniaturowe żaby uchodzą za najmniejsze zwierzęta na Ziemi, naukowcy wciąż poszukują nowych, jeszcze mniejszych organizmów. Być może wśród niezliczonych mikroskopijnych stworzeń, zamieszkujących najodleglejsze zakątki naszej planety, czają się jeszcze nieodkryte rekordziści.

Odkrywanie i badanie tych mikroskopijnych gigantów to fascynujące wyzwanie dla naukowców. Być może w przyszłości uda się zidentyfikować jeszcze mniejsze stworzenia, kwestionując dotychczasowe rekordy. Jedno jest pewne - świat najdrobniejszych organizmów wciąż kryje wiele tajemnic, czekających na odkrycie.