Niedawne badania wulkanu Comadul w Rumunii dostarczyły nowych informacji na temat erupcji długo uśpionych wulkanów. Uważany za jeden z najmłodszych wulkanów w Europie Środkowo-Wschodniej, Chomadul jest uśpiony od około 30 000 lat. Jednak po przeprowadzeniu kompleksowej analizy geologicznej grupa europejskich naukowców odkryła burzliwą przeszłość wulkanu i przejście od łagodnych, wylewnych erupcji do bardziej niebezpiecznych erupcji wybuchowych.

Zespół badawczy postanowił zbadać zmiany w rodzaju erupcji, których doświadczył Chomadul w swojej tysiącletniej historii. Skoncentrowali się na przejściu od erupcji wylewnych, charakteryzujących się stałym przepływem lawy, do erupcji wybuchowych, charakteryzujących się nagłym uwolnieniem gazów i lawy pod dużym ciśnieniem. Badając kryształy i minerały w skałach wulkanicznych otaczających Chomadul, eksperci byli w stanie określić warunki i czas erupcji.

Analiza wykazała obecność dwóch stref magmowych pod Chomadul: górną, położoną na głębokości od 8 do 12 kilometrów (5-7 mil) i dolną, położoną na głębokości od 16 do 40 kilometrów. Rodzaj erupcji zależał od składu magmy wpływającej do wulkanu. Jeśli uzupełniająca magma składała się głównie ze stopionej litosfery, erupcje były bardziej stopniowe. Jeśli jednak materiał płyt oceanicznych został zmieszany z magmą, chemia stała się bardziej wybuchowa.

Naukowcy odkryli, że krystaliczność magmy i zawartość wody odgrywają ważną rolę w przejściu od erupcji wylewnych do wybuchowych po okresie uśpienia trwającym około 10 000 lat. Magma wydobywająca się ze strefy ładowania w tym okresie miała wyższą krystaliczność i zwiększoną zawartość wody, co prowadziło do bardziej niebezpiecznych erupcji wybuchowych.

Zrozumienie wzorców erupcji długo uśpionych wulkanów, takich jak Chomadul, ma kluczowe znaczenie dla oceny ryzyka wulkanicznego i wczesnego ostrzegania. Na Ziemi istnieje ponad 1350 potencjalnie aktywnych wulkanów, dlatego identyfikacja oznak zbliżającej się erupcji ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa społeczności żyjących w ich pobliżu. Cennym przykładem w tym zakresie są badania przeprowadzone na wulkanie Ciomadul.

Geochemik Szabolcs Harangi z Uniwersytetu Loránds Eötvös podkreśla wagę badania: „W ciągu prawie miliona lat życia wulkanu było kilka długich okresów spokoju, ale nawet po dziesiątkach tysięcy, a czasem ponad 100 000 lat spokoju wulkan wybuchł ponownie.” . Podkreśla znaczenie zrozumienia przyczyn zmian w stylu erupcji.

Ostatnie erupcje powstały w wyniku bardziej niebezpiecznych, wybuchowych erupcji w porównaniu z poprzednim aktywnym epizodem. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, co spowodowało tę zmianę stylu erupcji”.

Chociaż wulkan Sjomadul może nie wykazywać oznak wkrótce erupcji, badanie jego historii wulkanicznej może dostarczyć cennych informacji na temat zachowania długo uśpionych wulkanów. Badania te przyczyniają się do lepszego zrozumienia zagrożeń wulkanicznych i pomagają w opracowaniu systemów wczesnego ostrzegania. Odkrywając tajemnice ukryte w skałach Sjomadul, naukowcy będą w stanie lepiej chronić populacje żyjące w pobliżu potencjalnie aktywnych wulkanów.