Nieuchwytne i tajemnicze cząstki, neutrina, od dawna stanowią wyzwanie dla naukowców. Choć są wszechobecne we wszechświecie, ich niepozorne oddziaływania z inną materią sprawiły, że przez lata umykały obserwacji w zderzaczach cząstek. Ten paradoks zmienił się niedawno, kiedy dzięki zaawansowanym detektorom w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) w CERN, dwie kluczowe grupy badawcze, FASER i SND@LHC, po raz pierwszy zaobserwowały neutrina w takim środowisku.

Dlaczego wykrycie neutrin w zderzaczu jest tak ważne? Cristovao Vilela ze współpracy SND@LHC podkreślił: „Bardzo słabe oddziaływanie neutrin z innymi cząstkami sprawia, że ​​są one bardzo trudne do wykrycia". Są to jedne z najmniej poznanych cząstek w Modelu Standardowym fizyki cząstek elementarnych, pomimo ich wszechobecności we wszechświecie.

Zderzacze, które od lat są narzędziami wykorzystywanymi do odkrywania tajemnic cząstek subatomowych, przede wszystkim służyły do zderzania cząstek w celu badania ich zachowania podczas takich interakcji. Z tego powodu wykrycie neutrin w zderzaczu, cząstek znanych z tego, że "przemykają" przez materię bez wywoływania znaczących interakcji, jest osiągnięciem bezprecedensowym.

Jonathan Li Feng, członek współpracy FASER, podkreślił ważność tej chwili w nauce: "Zderzacze cząstek istnieją od ponad 50 lat i odkryły każdą znaną cząstkę z wyjątkiem neutrin...za każdym razem, gdy wykryto neutrina z nowego źródła, dowiedzieliśmy się czegoś niezwykle ważnego o Wszechświecie."

Ale jak to się stało, że te niemal niewidoczne cząstki zostały wykryte w zderzaczu, miejscu pełnym "gwałtownych" interakcji cząstek? Kluczem były detektory FASER i SND@LHC w LHC. FASER, skoncentrowany na obserwacji lekkich i słabo oddziałujących cząstek, znajdował się w odległości 400 metrów od słynnego eksperymentu ATLAS w LHC. To tam neutrina zostały po raz pierwszy zarejestrowane.

W ślad za tym przełomem pojawiają się ekscytujące perspektywy dla przyszłych badań w fizyce cząstek. Wykrycie neutrin w zderzaczu może dostarczyć nowych informacji o fundamentalnych własnościach Wszechświata. Jak podkreślają naukowcy, to odkrycie nie tylko poszerza naszą wiedzę o neutrinach, ale także otwiera drzwi do dalszych, być może jeszcze bardziej rewolucyjnych odkryć w świecie cząstek subatomowych.