Najnowsze badania wskazują, że tymczasowe osłabienie ziemskiego pola magnetycznego i zamiana biegunów magnetycznych, która nastąpiła 42 tysiące lat temu wywołała poważne zmiany klimatyczne, czego konsekwencją były globalne zmiany środowiskowe oraz masowe wymierania zwierząt i roślin. Przebiegunowanie oraz zmiana wiatrów słonecznych spowodowała między innymi wzrost poziomu promieniowania kosmicznego.

Naukowcy już od dawna wiedzą, że około 41-42 tysiące lat temu nastąpiło tymczasowe odwrócenie się pola magnetycznego (tzw. wydarzenie Laschamp). Jednak dotychczas nie było wiadomo, czy i w jaki sposób zdarzenie to wpłynęło na życie na Ziemi. Międzynarodowy zespół badawczy zdołał precyzyjnie określić czas i wpływ ostatniej zamiany biegunów magnetycznych na środowisko. Dokonano tego dzięki nowozelandzkim starożytnym drzewom kauri, które zachowały się w osadach przez ponad 40 tysięcy lat, stosując datowanie radiowęglowe.

Nowo utworzona szczegółowa skala czasowa została porównana z zapisami z różnych lokalizacji na Pacyfiku i wykorzystana w globalnym modelowaniu klimatu, który wykazał, że ponad 40 tysięcy lat temu nastąpił wzrost pokryw lodowych i lodowców w Ameryce Północnej, a także duże przesunięcia w głównych pasach wiatrowych i systemach burz tropikalnych.

Zespół badawczy ustalił również, że najbardziej dramatyczną częścią był okres poprzedzający wydarzenie Laschamp, gdy bieguny wędrowały po Ziemi, a ziemskie pole magnetyczne miało tylko 0-6% dzisiejszej siły. Ziemia praktycznie nie miała pola magnetycznego, które chroniłoby przed promieniowaniem kosmicznym i rozbłyskami słonecznymi. Niefiltrowane promieniowanie kosmiczne rozrywało cząsteczki powietrza w ziemskiej atmosferze, oddzielając elektrony i emitując światło. Zjonizowane powietrze wręcz usmażyło warstwę ozonową Ziemi, wywołując falę zmian klimatycznych na całym świecie.

Naukowcy od wielu lat próbują wyjaśnić zagadkę tajemniczego gwałtownego wymierania gatunków w Australii i na Tasmanii, do których doszło 42 tysiące lat temu. Przejściowe zdarzenie geomagnetyczne Adamsa, czyli okres, w którym nastąpiły globalne zmiany z powodu przebiegunowania, może wyjaśniać to i wiele innych zagadek, np. wyginięcie neandertalczyków czy nagłe rozpowszechnienie sztuki figuratywnej w jaskiniach na całym świecie.